Skała
.
przypomina historię
pokrytą rdzą
mchem i kraterami
niebo poczerniałe
od cieni naszych kroków
spękanych przez lata
lasy goreją
światłocień odsłania
ścieżki soków roślinnych
.
.
.
Gałąź
.
i pęka horyzont
ścieżka znów się zamyka
na korze rzeczy
drążonych przez robaki
i mrówki
jest tylko to co łamie
i odpycha
wokół nas
nieforemne sylaby
zespalane przez światło
aż do zmiany pór roku
las kołysze się
w oddechu ziemi
.
.
.
Rozdarcie
.
słucham śpiewu fal
które załamują się
na horyzoncie
wieczność
unosi się nad górami
wiatr niweczy światło
poszukuje oblicza
dla przyszłych nawałnic
ostrze uderza
w maszty
naszych snów
łamie gałąź czasu
.
.
.
Kora
.
hałas piły
mąci ciszę
przebija mur
naszych wątłych złudzeń
lasy trzeszczą
a jęk ten
wstrząsa naszymi samotniami
.
.
.
Cisza
.
jeśli wędruję
wraz z cieniami życia
jak z ciężkimi ptakami
które pożerają obietnice
czy jestem drzewem czy liściem
toczonym przez pory roku
nie wiem
co milczy we mnie
gdy las
przestaje śnić
.
.
.
Wiatry
.
i pęka ściana
wraz z oddechem
który podąża za dziełem wartkiego powiewu
zimnego powietrza
podobne ptakom
drzewa szamoczą się
poszukują fali lub brzegu
las rozprasza
nasze znużenie
maski i niedostatki
naszych złudzeń
.
.
Hélène Dorion, Mes forêts, Paris, Éditions Bruno Doucey, 2021.
tłum. Małgorzata Fabrycy
.
.
.
Hélène Dorion, ur. w 1958 roku w Quebecu, to przede wszystkim poetka, lecz także krytyk literacki, autorka powieści, esejów, książki dla młodzieży. Zafascynowana tekstami filozofów przedsokratejskich, Fryderyka Nietzschego i Alberta Camusa, rozpoczyna studia z filozofii, jednak gdy w wieku 22 lat odkrywa poezję Jacques Braulta, zaczyna pisać wiersze i dalsze kroki życiowe kieruje w stronę literatury. Swój pierwszy tomik poezji składający się z dwóch zbiorów L’Intervalle prolongé i La Chute requise wydaje w 1982 roku. Obecnie ma w swoim dorobku przeszło trzydzieści pięć książek, w tym kilkanaście powstałych przy współpracy z artystami, z czego jeden zbiór poezji zawierający jej własne zdjęcia. Ponadto w jej twórczości ważną rolę odgrywa muzyka: jest współautorką libretta operowego oraz licznych tekstów piosenek, daje koncerty literackie, przygotowuje audycje radiowe. Utwory Hélène Dorion publikowane są w kilkunastu krajach. Przyniosły jej liczne nagrody, w tym m.in. prix Mallarmé oraz przyznaną w 2019 roku prix Athanase-David (najwyższe odznaczenie rządu kanadyjskiego w dziedzinie literatury), a także członkostwo w Académie des lettres du Québec, jak również w jury licznych nagród literackich.
Twórczość Hélène Dorion jest nierozerwalnie związana z miejscami, w których mieszka. Nic więc dziwnego, że – wychowana w otoczeniu dzikiej natury – pisarka w centrum swoich utworów umieszcza pejzaże. Z tego powodu jej poezja stanowi dla czytelnika doświadczenie wysoce zmysłowe i sensoryczne. Obrazy zapraszają na przechadzkę nie tylko do lasu czy nad rzekę, lecz przede wszystkim w intymny świat autorki. Kontemplacja otoczenia stanowi bowiem dla Hélène Dorion pretekst do powrotu do własnych korzeni i wydarzeń z przeszłości. Poetka jest wszakże daleka od uproszczeń, idealizacji czy mitologizacji przyrody. Jest ona dla niej raczej przyczynkiem do refleksji nad stanem współczesnego świata. W naturze autorka Moich lasów dostrzega bezlitosne miejsce pełne przemocy i kreśli paralele do zbrodni ludzkości względem drugiego człowieka oraz samej przyrody. W jej utworach przeważa wszelako uważność na piękno i ulotność rzeczy, na misterium świata, w którym – na przekór aktualnej tendencji, by wszystko zgłębić i ogarnąć rozumem – upatruje siły poezji. Bowiem tylko tajemnica w obcowaniu z wierszem może jeszcze poruszyć w człowieku jakąś głęboką wewnętrzą strunę.
Zbiór Moje Lasy pochodzący z 2021 roku poetka napisała podczas niedawnej pandemii w swoim domu otoczonym drzewami. Został on wybrany we Francji do programu tegorocznej matury, dzięki czemu stał się wydarzeniem w świecie frankofońskiej poezji. Wyróżnienie to przyznano po raz pierwszy żyjącej pisarce oraz, również po raz pierwszy, twórcy kanadyjskiemu.
.
.
.
Małgorzata Fabrycy, urodzona w Opolu, ukończyła filologię romańską na Uniwersytecie Opolskim. Obecnie przebywa w Paryżu, gdzie kontynuuje naukę na Sorbonie. Tłumaczyła z języka francuskiego poezję i prozę takich twórców jak Francis Jammes, Stéphane Mallarmé, Jean-Michel Maulpoix, Stephen Moysan, Hélène Gaudy, Rim Battal czy Cécile Coulon. Ponadto tworzy, głównie poezję, w tym eksperymentuje z japońskimi formami haiku i senryu. Pisze także eseje oraz teksty krytycznoliterackie. Fragmenty jej prozy i poezji publikowane były w licznych czasopismach. Zaangażowana jest również od lat w działalność Demosceny – społeczności tworzącej sztukę cyfrową.
